หอจดหมายเหตุ :

เกียรติภูมิรำไพฯ


หน้าแรก | ความเป็นมา | การเติบโต | ทำเนียบผู้บริหาร | เกียรติภูมิรำไพฯ | ภาพเก่าเล่าอดีต


ตรา “ศักดิเดชน์”

     ตรา “ศักดิเดชน์” เป็นตราประจำพระองค์ของพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว วิทยาลัยได้รับพระราชทานจากพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดช เมื่อวันที่ 27 มีนาคม 2516 ตราศักดิเดชน์ มีรูปร่างลักษณะดังนี้ ตราศักดิเดชน์ อ่านเป็นความหมายได้ว่า “สมเด็จพระเจ้าลูกยาเธอเจ้าฟ้าประชาธิปกศักดิเดชน์ (วันพระราชสมภพตรงกับวันพุธ) ในพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว (วันพระราชสมภพตรงกับ วันอังคาร) แห่งพระบรมราชวงศ์จักรี ซึ่งมีสีเหลืองเป็นสีประจำพระบรมวงศ์” ทั้งนี้เนื่องจากตราศักดิเดชน์มีองค์ประกอบ ดังนี้

1. ส่วนครึ่งบนของตรา ประกอบด้วย

  • ก. ซีกซ้าย คือเครื่องหมายพระบรมราชวงศ์จักรีประกอบด้วย รูป “จักร” กับ “ตรี” อยู่บนพื้นสีเหลือง
  • ข. ซีกขวา คือรูป “พระเกี้ยว” ซึ่งเป็นสัญลักษณ์ประจำพระองค์ในพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว อยู่บนพื้นสีชมพูอันเป็นสีของวันพระราชสมภพของพระองค์

2. ส่วนครึ่งล่างของตรา

     คือศร 3 เล่ม บนพื้นสีเขียว เป็นสัญลักษณ์ซึ่งสมเด็จพระเจ้าลูกยาเธอเจ้าฟ้าประชาธิปก ศักดิเดชน์ทรงเลือกประกอบกับส่วนครึ่งบนของตรา เพื่อใช้เป็นตราประจำพระองค์โดยเฉพาะพื้นที่สีเขียวนี้ เป็นสีของวันพุธ ซึ่งเป็นสีของวันพระราชสมภพของพระองค์คำว่า “เดชน์” แปลว่า ศร ดังนั้น “ศักดิเดชน์” จึงหมายถึง “ผู้ทรงศร” หรือผู้ทรงอำนาจด้วยศร ความหมายดังกล่าวนี้เป็นการรับกันอย่างเหมาะสมกับการที่ได้ทรงพระราชสมภพมาในพระบรมราชวงศ์จักรี คือ “จักร” กับ “ตรี” นั้นเป็นส่วนหนึ่งของอาวุธประจำพระองค์ของพระนารายณ์ เจ้าแห่งศาสนาพราหมณ์และเชื่อกันว่า เมื่อพระนารายณ์ได้รับเชิญให้เสด็จอวตารมาปราบ ยุคเข็ญในโลกมนุษย์นั้น ได้อวตารมาเกิดเป็น “พระราม” ผู้มีศร 3 เล่ม เป็นราชศาสตราวุธประจำพระองค์อันได้แก่ “ศรพรหมมาศ” “ศรอัคนิวาต” และ “ศรพรายวาต” แม้เมื่อพระองค์เสด็จขึ้นครองราชย์สมบัติแล้วก็คงใช้ตรา 3 ศร จึงอาจกล่าวได้ว่า ศร 3 เล่มนี้ เป็นสัญลักษณ์ประจำพระองค์โดยแท้